Route 7 - Langs Heilige Huizen

Deze route kent veel afwisseling met het religieus zwaartepunt aan het begin. Ze is bij Sint Gerlach te koppelen aan route 6: Valkenburg - Houthem v.v. en op de Geulhemmerweg aan route 8:Berg en Terblijt. De route is ruim 5 ½ km lang.

Klik voor meer informatie op de symbolen in de kaart.

Start: Station Houthem-Sint Gerlach: Ga op de ”Stationsweg” naar links naar beneden naar Sint Gerlach. Op de verkeersweg Valkenburg-Meerssen linksaf slaan. We blijven rechtdoor lopen en passeren daarbij een Mariakapel uit 1902. Daarna eerste straat rechts: Joseph Corneli Allée.

Loop door tot aan de slagboom.

Of parkeren op het parkeerterrein Joseph Cornélie Allee, vóór de slagboom rechts.
Neem het graspad voor de slagroom links naar de Gerlachusput.

Deze put heeft in verschillende periodes een grote rol gespeeld in de bedevaart naar St. Gerlach. Reeds in de oudste levensbeschrijving, daterend uit ca. 1227, is sprake van een bron of put waaruit Gerlachus zich van drinkwater voorzag. Het gebouwtje staat op een grasveldje en wordt omgeven door bomen. Deze stenen opbouw is van rond 1700.

Loop het graspad terug en volg het voetpad rechtdoor naar de H. Gerlachuskerk.
Deze kerk is gebouwd als pelgrimskerk en is nu parochiekerk van Houthem. De bedevaart naar het graf van de kluizenaar Gerlach is reeds spoedig na zijn dood (ca. 1165) begonnen. In het eerste kwart van de 13e eeuw werd, ter geestelijke en materiële verzorging van de pelgrims, op deze locatie een Norbertijns klooster gesticht. De thans bestaande kerk van Sint Gerlach is in de jaren 1721-1727 gebouwd. In 1751 heeft Johann Adam Schöpf 1702-1772, een barokkunstenaar uit Straubing in Beieren, het interieur van de kerk met fresco’s beschilderd. De wanden van de traveeën in het midden vormen een omlijsting van het praalgraf van St. Gerlachus. Deze kerk behoort tot de 100 belangrijkste monumenten van Nederland omdat het een uniek voorbeeld van een barok ‘Gesammtkunstwerk’ in deze noordelijke streken van Europa is. Architectuur, ornamentatie en schilderingen vormen één geheel.
In de tegen de kerk aanliggende zuidgang van de kruisgang bevindt zich een schatkamer waar regelmatig (religieuze) exposities plaats vinden.

Via de uitgang bij de kapittelskamer komt men in het overige gedeelte van het stift, dat nu tot Hotel-Restaurant Château St. Gerlach behoort.
Château Sint Gerlach; oorspronkelijk een stift (klooster) voor adellijke dames. Gesticht in 1200 en genoemd naar een lokale heilige uit de twaalfde eeuw: Sint Gerlach.
In de 19e eeuw werd het klooster verkocht aan en bewoond door landadel. De erbij behorende kerk werd aan de gemeente Houthem geschonken die haar aan de parochie ter beschikking stelde. In de jaren negentig van de vorige eeuw is het in verval geraakte complex van de ondergang gered door een kostbare restauratie.
Bij het betreden van het heiligdom via het kerkhof vanuit de Onderstestraat (ingang rechts van de kerk) komt men eerst in een atrium. Deze ruimte met glazen dak vormt een visuele afscheiding tussen de monumentale kerk van St. Gerlach en de nieuw gebouwde St. Gerlachuskapel uit 1997.

Betreed deze ruimte.
‘Stiltekapel met ‘St. Gerlachuswand’.
Bij gelegenheid van de restauratie van het landgoed St. Gerlach (1995-1997) is ook een nieuwe dagkapel gebouwd, bedoeld als stiltekapel. Het is een sacrale ruimte waarin de bezoeker, pelgrim of toerist, gelegenheid heeft voor reflexie en gebed.
Bij het binnentreden van de kapel door een van de twee met koper beslagen ongeveer 5 meter hoge deuren komt men eerst in een nartext, een voorruimte, van de rest van de kapel gescheiden door een rij kolommen uit cortenstaal. Ook de uitvoering van de hardstenen vloer, die in dit gedeelte gefrijnd is en in de rest van de ruimte gezoet, ondersteunt de visuele afscheiding. Aan het uiteinde aan de noordzijde bevindt zich een bronzen beeld van Gerlachus, naar een ontwerp van Ru de Vries. In de oostelijke zijwand zijn 7 smalle ramen aangebracht. In de 14 vierkante nissen staan roestvrij stalen kruisen, symbolisch voor de kruiswegstaties. De noordwand bevat een halfronde apsis, die goudkleurig geschilderd is.